✅ Motoryką nazywana jest zdolność do wykonywania różnorodnych ruchów. Występuje zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Jej rozwój podzielony jest na poszczególne etapy, z których żaden nie powinien być pomijany ❗️
W przypadku każdego człowieka, wyróżnia się motorykę dużą i motorykę małą. Pierwsza z nich wiąże się z ruchami całego ciała. Z kolei druga obejmuje m.in. ruchy rąk, dłoni i paluszków podczas wykonywania czynności wymagających precyzji, takich jak sznurowanie, wycinanie, szycie, jak i również pisanie.
✅ Motoryka mała jest ściśle powiązana z motoryką dużą. Jej rozwój rozpoczyna się zaraz po przyjściu dziecka na świat. Niemowlaki zaciskają swoje malutkie dłonie, wykazując przy tym zdolność chwytu, który polega na zaciskaniu paluszków w sytuacji np. uciskania dłoni, czy palca drugiej osoby. ✍️
Rodzice jako osoby odpowiedzialne za wychowanie dziecka, są zobowiązani do dbania o prawidłowy rozwój motoryki. Tutaj przedstawimy, jak poprzez kreatywną zabawę, wspierać rozwój motoryki małej u dzieci.
Zapraszamy także do poprzedniego artykułu, który poświęcieliśmy na przybliżeniu państwu kwestii związanych z zaletami czytania dzieciom.
Ćwiczenia wpływające na rozwój motoryki małej
Podstawowymi zdolnościami, które rozwija się w trakcie doskonalenia elementów motoryki małej, wymienić można:
⭐ kontrolowane i dokładne ruchy rąk i palców,
⭐ chwytanie przedmiotów o różnych kształtach,
⭐ rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
✅ Jeżeli zauważymy zaburzenia rozwoju dziecka (w odniesieniu do motoryki małej), konieczne będzie zastosowanie rozwiązań korekcyjnych, które w pełni stymulują rozwój i wpływają na poprawę zaburzeń.
Należy pamiętać, że od właściwego rozwoju motoryki małej zależy prawidłowy rozwój umiejętności zadaniowej, w tym: rysowania, pisania oraz artykulacji wypowiedzi.
➡️ Najważniejsze będą w szczególności ćwiczenia dłoni, palców oraz zadania grafomotoryczne.
Najlepszą formą nauki jest zabawa, stąd wśród wielu rozmaitych propozycji, wymienić można: zabawy z masami plastycznymi, układanie klocków LEGO (najlepiej tych, które opierają się na konstrukcjach), zajęcia z nawlekaniem koralików, lepienie z plasteliny oraz ugniatanie placków z plasteliny, zajęcia plastyczne z wykorzystaniem wycinanek czy rysowanie i malowanie kształtów.
Zabawy z wykorzystaniem mas plastycznych
✅ Dzieci ubóstwiają zabawy masami plastycznymi. Wśród najczęściej występujących znajdują się: plastelina, modelina oraz popularna piankolina. Zajęcia z wykorzystaniem masy plastycznej są idealne, aby skutecznie ćwiczyć motorykę małą.
Należy mieć na uwadze, że im sprawność motoryczna jest mniejsza, tym masa plastyczna powinna być bardziej miękka i podatna na kształtowanie.
👶 Dzieciom w wieku przedszkolnym należy zapewnić do zabawy znacznie większą ilość masy plastycznej, aby mogły poczuć ją w dłoniach, pościskać, uklepać na twardej powierzchni, a nawet porwać na kawałki, tworząc z poszczególnych części określone elementy, np. kuleczki lub wałeczki.
✅ W przypadki plasteliny najlepszym rozwiązaniem będzie wylepianie kształtów. W tym celu można przygotować specjalne kontury, a następnie poprosić malucha o uformowanie figurki z plasteliny według narysowanego wzoru.
Dziecko może wtedy uruchomić swoją wyobraźnię i rozcierać plastelinę lub lepić kształty do stworzenia danej figury.
✅ Popularna stała się również piankolina. Można z niej konstruować co tylko podpowie wyobraźnia. Najważniejszą zaletą tej masy plastycznej jest trwałość oraz struktura, która wpływa na to, że dziecko chętnie ściska i bawi się nią niezależnie od wieku.
Ponadto piankolina pobudza receptory, wspierając motorykę małą. Piankolina dla dzieci została stworzona aby modelować zarówno figury przestrzenne, jak i figury płaskie.
⭐ Jest to masa piankowa do zabawy, która pobudza wyobraźnię oraz kreatywność, a także wspiera naukę rozróżniania poszczególnych kolorów. Jej lekka oraz elastyczna formuła przypisywana jest użytemu do produkcji materiałowi PVC oraz glicerynie.
Piankolina nie brudzi rąk, ubrań i powierzchni, jak i również nie przykleja się do nich. Inną ciekawą masą plastyczną jest piasek kinetyczny. Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej o nim, zapraszamy do kolejnego artykułu.
☝️ Doskonałym ćwiczeniem jest nie tylko zabawa masą plastyczną. Prym wiedzie także sam proces jej przygotowania. Tworząc domową masę plastyczną, warto zachęcić dziecko do pracy, ponieważ czynności takie jak: wsypywanie proszku, wlewanie różnorodnych płynów, mieszanie oraz ugniatanie, są nie tylko ciekawe, ale i bardzo rozwijające.
Dostarczają one dziecku mnóstwo wrażeń zmysłowych, ćwicząc przy tym mięśnie dłoni i paluszki.
Malowanie rękami
🎨 Malowanie palcami to doskonały sposób na kreatywną zabawę nie tylko dla dzieci, ale również dla dorosłych. Przeznaczone do tego celu farbki do malowania palcami, idealnie sprawdzą się w czasie codziennych zajęć.
Spełniają oczekiwania zarówno dziewczynek, jak i chłopców, którzy dzięki zabawie z zestawem do malowania palcami będą mogli trenować rozwój zdolności manualnych oraz pobudzić kreatywność.
✅ Podczas zakupu farb do malowania rękami należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby zestaw zawierał podstawowe kolory, dzięki którym będzie można bez przeszkód tworzyć mieszaniny barw, przyciągając uwagę każdego dziecka.
Taki zestaw może zawierać dodatkowe elementy, wśród których najczęściej znajdują się: stempelki.
➡️ Jedną z najbardziej kreatywnych, a zarazem terapeutycznych zabaw jest malowanie 10 palcami. To metoda, która daje dziecku możliwość wyrażania emocji bez względu na poziom umiejętności plastycznych.
Jest ona jedną z najbardziej skutecznych metod wyzwalania spontanicznego uzewnętrzniania twórczego. Metoda malowania dziesięcioma palcami może być postrzegana jako etap systemu wychowawczego dla dzieci poprzez wprowadzenie do twórczości plastycznej.
👧 Dla dzieci, u których występują zaburzenia emocjonalne, bardzo ważne jest to, że zajęcia plastyczne sprzyjają wyrażaniu uczuć, a także pomagają w wytworzeniu spokojnej atmosfery. 🧒
Ponadto metoda malowania 10 palcami zapewnia możliwość kreatywnego rozładowania napięcia emocjonalnego dziecka. Ważne jest tu także zachowanie rodzica, czy opiekuna. Warto więc wiedzieć, czy nie popełnia się błędów w wychowaniu, czy nie ma się depresji poporodowej. O obu tych kwestiach napisaliśmy artykuły, do których odsyłamy.
Wycinanki z papieru
➡️ Papieroplastyka pozwala na stopniowe rozwijanie kreatywnych zdolności zarówno w formie płaskiej, jak i przestrzennej. Takiego rodzaju origami to ćwiczenie rozwijające nie tylko małą motorykę, ale i sprawność manualną.
Ponadto jest to idealna alternatywa na urozmaicenie czasu wolnego dziecka, a także ciekawy sposób na integrację z rówieśnikami – np. w czasie zajęć w przedszkolu.
✅ Zabawy z papieru dla dzieci są inspiracją również dla osób starszych. To forma aktywności, która rozwinie wyobraźnię każdego. Wycinanki z papieru mogą przybierać formy haftowanych serwetek. Mają w sobie coś magicznego.
Do stworzenia niepowtarzalnej dla dzieci wycinanki wystarczą nożyczki, papier oraz kilka ruchów dłońmi. Kreatywne zabawy oraz zajęcia plastyczne z wykorzystaniem zwykłego papieru wpłyną na sprawność manualną dziecka, a myślenie o kształtach i kolorach przyczyni się do rozwoju wyobraźni.
✅ Na rynku dostępne są wycinanki dla dzieci (w tym wycinanki z bibuły) polegające na układaniu ich na kartce i przyklejaniu do niej zgodnie z podanym wzorem. Pracę plastyczną można uzupełnić specjalnymi naklejkami.
Podczas zabaw papieroplastycznych warto stosować nożyczki dla dzieci – wyposażone w bezpieczne ostrza, które najczęściej produkowane są z włókna szklanego. Nożyczki szkolne dla dzieci ze specjalną osłonką zyskują popularność, ponieważ dzięki ochronnym elementom, zabezpieczają ostrza, a także wrażliwą skórę dzieci. ⭐
Układanki lewopółkulowe
✅ Obecny świat dostarcza dzieciom wielu bodźców stymulujących prawą półkulę. Maluchy są otoczone dźwiękami, piosenkami i ruchomymi obrazami.
Z racji tego, że współczesne elementy wpływają na bardziej intensywny rozwój prawej półkuli, dobrze jest sięgnąć do tego, co pomaga rozwijać logiczne i analityczne myślenie dziecka.
Układanki lewopółkulowe – co to jest ❓
Pozwalają na wykonywanie ćwiczeń, które w dużej mierze polegają na odwzorowaniu (naśladowaniu) ułożonego wzoru, układaniu określonych wzorów z pamięci oraz na tworzeniu elementów, które przedstawianie są na specjalnych tablicach.
✅ Pozwalają także uczyć kategoryzacji oraz układania elementów w formie sekwencyjnej. W odniesieniu do ćwiczeń lewej półkuli mózgu dziecka, warto wykorzystać szablon z kolorowymi kółkami oraz… nakrętki po napojach.
Odpowiednie ułożenie (kolorystyczne) nakrętek na szablonie doskonale wpływa na rozwój lewej półkuli mózgowej. Warto zacząć od prostego zestawienia barw, aby krok po kroku urozmaicić kolorystykę.